Παρ’όλο που τα φυτά επικοινωνούν με έναν τρόπο που οι περισσότεροι από εμάς δεν μπορούμε να κατανοήσουμε, στην πραγματικότητα, χρησιμοποιώντας το δικό τους μοναδικό τρόπο, μπορούν και επικοινωνούν, υπολογίζουν το χρόνο, καμουφλάρουν τον εαυτό τους.
Ας δούμε 10 πραγματικά έξυπνα πράγματα που κάνουν τα φυτά:
1. Τα φυτά επικοινωνούν με τα έντομα
Τα φυτά έχουν αναπτύξει ένα είδος επιβίωσης κατά το οποίο στέλνουν χημικά σήματα κινδύνου όταν βρίσκονται υπό την επίθεση κάποιου εχθρού. Όταν τα φυτά καπνού επιτίθενται από κάμπιες, απελευθερώνουν μια χημική ουσία στον αέρα που προσελκύει αρπακτικά σκουλήκια που τους αρέσει να τρώνε κάμπιες. Έτσι, η ωραία οσμή που παίρνετε από το σύνθλιψη των φύλλων μπορεί στην πραγματικότητα να είναι ο τρόπος του φυτού να ζητά από τους φίλους των εντόμων να έρθουν τα σώσουν…
2. Τα φυτά έχουν αναμνήσεις
Σαφώς και τα φυτά δεν θυμούνται με τον τρόπο που το κάνουν οι άνθρωποι, αλλά μια ομάδα ερευνητών ανακάλυψε ότι τα φυτά μαθαίνουν να συνδέουν διάφορα μήκη κύματος φωτός με διαφορετικά είδη κινδύνου. Τα φυτά εκτίθενται για μία ώρα σε ένα συγκεκριμένο φωτισμό, και στη συνέχεια σε έναν ιό. Αυτός ήταν ένας παθογόνος παράγοντας που τα φυτά μπορούσαν να προστατευθούν από την παραγωγή μιας συγκεκριμένης χημικής ουσίας. Αυτό που οι επιστήμονες ανακάλυψαν ήταν ότι την επόμενη φορά που εκτεθούν τα φυτά στον συγκεκριμένο φωτισμό, τα φύλλα τους άρχισαν να παράγουν τη χημική ουσία που απαιτείται για την καταπολέμηση του ιού.
Η ουσία αυτή δεν παρατηρήθηκε να παράγεται άλλες φορές παρά μόνο όταν εκτίθεται το φυτό στο ίδιο είδος φωτισμού για το ίδιο χρονικό διάστημα. Οι επιστήμονες εξέφρασαν την εικασία ότι ίσως τα φυτά έχουν αναπτύξει αυτή τη “μνήμη” επειδή κάθε εποχή φέρνει μαζί της μια αλλαγή στο φως – καθώς και αλλαγές στα είδη των παθογόνων που είναι πιθανόν να επιτεθούν στα φυτά. Έτσι από μια εξελικτική σκοπιά, ένα φυτό που μαθαίνει να συσχετίζει τη διάρκεια του φωτός με ορισμένα παράσιτα πρόκειται να επιβιώσει περισσότερο.
3. Τα φυτά μπορούν και αναπτύσσουν δίκτυα επικοινωνίας
Τα φυτά δεν φωνάζουν μόνο για βοήθεια προσελκύοντας τα έντομα-φίλους για αυτά, αλλά προειδοποιούν επίσης το ένα το άλλο για την επικείμενη καταστροφή. Φράουλα, τριφύλλι και άλλα φυτά εδάφους μεγαλώνουν με την αποστολή “δρομέων”, οριζόντιων στελεχών που τελικά φτάνουν στα δικά τους φυτά. Αυτοί οι δρομείς δημιουργούν απλά δίκτυα επικοινωνίας μεταξύ των συνδεδεμένων φυτών. Όταν ένα φυτό σε ένα δίκτυο δέχεται επίθεση από έναν εχθρό, τότε μια προειδοποίηση στέλνεται στο δίκτυο, ώστε τα παρακείμενα συνδεδεμένα φυτά να μπορούν να αναπτύξουν άμυνες εναντίον των εισβολέων. Οι άμυνες αυτές μπορεί να είναι τοξίνες και διάφορες χημικές ουσίες οι οποίες έχουν δυσάρεστη γεύση για κάποιον που θα θελήσει να φάει λίγα από τα φύλλα του φυτού.
4. Τα φυτά αναπτύσσονται διαφορετικά ως απόκριση στον ήχο
Ίσως χρειαστεί να σταματήσουμε να χλευάζουμε τους κηπουρούς που μιλάνε με τα φυτά τους: η βιολόγος της Πανεπιστημίου της Δυτικής Αυστραλίας Μόνικα Γκαγιάνο βρήκε ότι τα φυτά αραβόσιτου θα μπορούσαν να εκπέμπουν και να ανταποκρίνονται στον ήχο.
Ο Gagliano παρατήρησε ότι οι ρίζες των φυτών αραβόσιτου παρήγαγαν ένα είδος θορύβου γύρω στα 220 Hz.
Αυτή και οι συνεργάτες καλλιέργησαν αραβόσιτο περιβαλλόμενο από νερό και προκάλεσαν έναν τεχνητό, συνεχή θόρυβο στα 220 Hz. Οι ρίζες ανταποκρίθηκαν στον θόρυβο κλίνοντας προς την πηγή του ήχου. Δεν είναι ξεκάθαρο αν τα φυτά θα εξελίξουν την ικανότητα να ακούν και να εκπέμπουν ήχο, αλλά ο Gagliano και οι συνεργάτες του προσπαθούν να ανακαλύψουν συγκεντρώνοντας όλο και περισσότερα δεδομένα.
5. Τα φυτά μπορούν και μετρούν το χρόνο
Πώς νομίζετε ότι τα φυτά γνωρίζουν πότε να ανθίσουν; Αυτό είναι σωστό – παρακολουθούν το χρόνο.
Οι επιστήμονες έχουν πρόσφατα εντοπίσει ένα σύνολο πρωτεϊνών σε φυτά που ανταποκρίνονται στο ποσό φωτός που τα φυτά εκτίθενται κατά τη διάρκεια της ημέρας. Όταν λαμβάνουν αρκετό φως ανά περίοδο 24 ωρών, αυτές οι πρωτεΐνες στέλνουν ένα σήμα που ενεργοποιεί τον κύκλο ανθοφορίας.
6. Τα φυτά ξέρουν ποιό είναι το πάνω και ποιό το κάτω
Δεν έχετε παρατηρήσει πως όπως και να τοποθετήσει κανείς τα φυτά , σε οποιαδήποτε κατεύθυνση, οι ρίζες τους θα αναπτυχθούν πάση θυσία προς το έδαφος. Πάντα ακολουθούν τη βαρύτητα.
7. Τα φυτά πάντα αναγνωρίζουν τα μέλη της οικογένειάς τους
Σε μια δημοσίευση που δημοσιεύθηκε το Νοέμβριο στο American Journal of Botany, ο βιολόγος Susan Dudley περιγράφει πώς το Impatiens pallida, ένα κοινό ανθοφόρο φυτό, αφιερώνει λιγότερη ενέργεια από το συνηθισμένο στις αυξανόμενες ρίζες όταν περιβάλλεται από συγγενικά είδη. Με την παρουσία γενετικά άσχετων φυτών, τα άτομα αναπτύσσουν τις ρίζες τους όσο πιο γρήγορα μπορούν.
Προφανώς τα φυτά αναγνωρίζουν τους συγγενείς τους μέσω χημικών ουσιών που εκλύονται από τις ρίζες τους και επιλέγουν να μοιραστούν τα διαθέσιμα θρεπτικά συστατικά μαζί τους.
8. Τα φυτά μπορούν και καμουφλάρουν τον εαυτό τους
Όπως μας έχουν διδάξει τα φυτά καπνού, μια από τις καλύτερες άμυνες ενός φυτού είναι να γίνει λιγότερο γευστικό. Το Mimosa pudica έχει έναν μοναδικό τρόπο να το κάνει αυτό. Αντί να χρησιμοποιεί χημικές ουσίες για να παράγει μια δυσάρεστη γεύση, το φυτό καρουλιάζει τα φύλλα του ως απάντηση στην αφή.
Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτή είναι μια υπεράσπιση που κάνει το φυτό με τα φύλλα του ώστε αυτά να φαίνονται μικρότερα και λιγότερο χυμώδη. Τα φυτοφάγα που ψάχνουν για ένα ωραίο, φυλλώδες σνακ, μάλλον θα πάνε να το αναζητήσουν αλλού.
9. Τα φυτά είναι οι καλλιτέχνες της διαφυγής
Το φως παρέχει ενέργεια στα φυτά, είναι ένα σύστημα για την καταγραφή του χρόνου… και μια ώθηση για να αυξηθούν τα φυτά ώστε να ξεφύγουν από τα όρια της σκιάς. Η φυτική βιολόγος Joanne Chory προσδιόρισε πρόσφατα την ακριβή πρωτεΐνη που ενεργοποιεί τα στελέχη και τους βλαστούς για να μεγαλώσουν. Η πρωτεΐνη, που ονομάζεται PIF7, αισθάνεται τη διάταξη του φωτός γύρω από το φυτό – και αν το φυτό είναι στη σκιά, θα ωθήσει ολόκληρο το φυτό να γίνει ψηλότερο και να αναζητήσει τον ήλιο. Η Chory λέει ότι ελπίζει να χρησιμοποιήσει το PIF7 για να ωθήσει τις καλλιέργειες να μεγαλώσουν και να παράγονται έτσι περισσότερα τρόφιμα ή πρώτες ύλες για τα βιοκαύσιμα και τις βιοαποικοδομήσιμες χημικές ουσίες.
10. Τα φυτά προειδοποιούν το ένα το άλλο όταν ο εχθρός πλησιάζει
Παίρνοντας πάλι ως παράδειγμα το φυτό του καπνού, όχι μόνο όπως έχουμε ήδη πει, καλούν έντομα-συμμάχους όταν απειλούνται από άλλα έντομα αλλά επίσης λαμβάνουν μέρος και τα ίδια τα φυτά στη μάχη. Όταν απειλούνται λοιπόν, παράγουν χημικές ουσίες οι οποίες και καθιστούσαν τα φύλλα τους λιγότερο εύγευστα αφού κάποιο άλλο είδος φυτού τα έχει προειδοποιήσει.